در دین اسلام اذکار بسیاری وجود دارد که هر کدام خواص مخصوص به خود را دارند و توصیه شدهاند. ذکر تسبیحات حضرت زهرا (ع) نیز یکی از این اذکار است که خواص فراوانی دارد و در میان نمازها به آن تأکید شده است. این ذکر با آنکه بسیار ساده است، اما قدرت زیادی دارد به طوری که پیامبر اسلام (ص) آن را به دختر خویش آموختند تا برای رفع خستگی و مشکلات از آن بهره ببرند. روایات بسیاری در باب این ذکر توسط بزرگان دین بیان شده است که نشاندهنده اهمیت این موضوع است. در ادامه این مقاله از مجموعه عرفانی، به بررسی مهمترین روایات در مورد خواص تسبیحات حضرت زهرا (ع) و بررسی اهمیت آن خواهیم پرداخت.
دسترسی سریع به بخش های مقاله
ذکر تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیه) چیست؟
ذکر تسبیحات حضرت زهرا (ع) اولین ذکری است که بعد از اتمام نماز توصیه شده است. این ذکر شامل اذکار زیر است:
- ۳۴ مرتبه “الله اکبر”
- ۳۳ مرتبه “الحمدالله”
- ۳۳ مرتبه “سبحان الله”
علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار به نقل از علل الشرایع شیخ صدوق در مورد این ذکر بیان کرده است: پیامبر اسلام (ص) این ذکر را به حضرت فاطمه (س) و حضرت علی (ع) آموختند. دلیل این آموزش این بود که کارهای سنگین روزانه باعث خستگی حضرت فاطمه (س) شده بود و پیامبر (ص) برای رفع خستگی ایشان این اذکار را تعلیم دادند.
پس از یادگیری این ذکر، حضرت فاطمه (س) فرمودند: «رضیتُ عن اللَّه و عن رسوله» (من از خدا و رسولش راضی شدم). توجه داشته باشید که به علت تعداد بالای اذکار، ممکن است در بعضی از مواقع در شمارش آنها دچار مشکل شوید یا تعداد دقیق را فراموش کنید. برای رهایی از این مشکل، میتوانید انواع ذکر شمار را از صفحه فروشگاه مشاهده و با تضمین قیمت و کیفیت خریداری کنید.
فواید تسبیحات حضرت زهرا (س) در روایات
همانطور که گفته شد، ذکر معروف حضرت زهرا (س) یکی از اذکار پرخاصیت و باارزش است که در بسیاری از روایات و توسط بزرگان دین توصیه شده است. در ادامه، به برخی از مهمترین فواید تسبیحات حضرت زهرا (س) که توسط بزرگان دین در روایات به آنها اشاره شده است، پرداخته شده است:
- امام باقر (ع) در مورد خواص تسبیحات حضرت زهرا (س) بیان کردهاند: “این ذکر را بسیار بخوانید و سپس طلب آمرزش کنید که به لطف و رحمت خدا آمرزیده خواهید شد. این ذکر در زبان صد مرتبه است، اما در عمل همچون هزار تسبیح محسوب میشود که سبب دور کردن شیطان و خشنودی خداوند میشود.” (صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص ۳۱۵)
- در حدیثی دیگر از امام باقر (ع) در مورد خواص تسبیحات حضرت زهرا (س) آمده است: “خداوند با ذکری بهتر از تسبیحات حضرت زهرا (س) حمد و تسبیح نشده است و اگر ذکری بهتر از آن وجود داشت، پیامبر (ص) آن را به حضرت زهرا (س) آموزش میدادند.” (حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، ح ۱، ج ۴، ص ۱۰۲۴)
فواید و خواص تسبیحات حضرت زهرا (ع) از دیدگاه ائمه معصومین
در ادامه به برخی دیگر از مهمترین فواید و خواص تسبیحات حضرت زهرا (ع) که توسط ائمه معصومین (ع) در روایات بیان شده است، پرداخته شده است:
- امام صادق (ع) در مورد خواص و فواید ذکر تسبیحات حضرت زهرا (ع) بیان کردهاند: “هر کسی که بتواند پس از نماز واجب به تسبیح خدا بپردازد و پس از آن «لا اله الا الله» را بگوید، به لطف پروردگار آمرزیده خواهد شد.” (ابواب تعقیب، باب ۷، حدیث ۳، ج ۴، ص ۱۰۲۱)
- امام صادق (ع) همچنین بیان کردهاند: “خواندن ذکر تسبیحات حضرت فاطمه زهرا (س) بعد از هر نماز معادل هزار رکعت نماز در روز نزد خدا محبوب میباشد.” (حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، حدیث ۲، ج ۴، ص ۱۰۲۴)
ایشان در روایتی دیگر نیز گفتهاند: “زمانی که انسان برای خواب به محل خواب خود میرود، فرشتهای بزرگوار و شیطان از او سرکشی میکنند. فرشته میگوید: روز خود را به خیر ختم کن و شب را با خیر افتتاح کن، و شیطان میگوید: روز خود را با گناه ختم کن و شب را با گناه افتتاح کن. اگر از فرشته پیروی کرده و تسبیحات را به جا آورد، آن فرشته مراقب او خواهد بود و شیطان از آنجا رانده خواهد شد و تا هنگام بیداری از او محافظت خواهد کرد و عبادت تمام آن شب در اعمالش نوشته میشود.” (شیطان دشمن دیرینهی انسان، ص ۱۳۶)
- محمد بن مسلم ثقفی کوفی نیز در مورد خواص و فواید تسبیحات حضرت زهرا (ع) بیان کرده است که امام باقر (ع) فرمودند: “تسبیح حضرت فاطمه (س) همانند آن ذکر کثیر است که خدای متعال در قرآن دستور داده است تا آن را بسیار یاد کنیم.” (سوره احزاب، ۴۱. نوری، مستدرک الوسائل، ج ۵ ص ۳۶ ح ۵۳۰۵)
- ابو هارون مکفوف در باب خواص تسبیحات حضرت زهرا (ع) بیان میکند که امام صادق (ع) به او فرمودند: “ای ابو هارون، ما کودکان خود را همانند نماز به خواندن تسبیحات حضرت فاطمه زهرا (ع) نیز دستور میدهیم. پس بر این ذکر مداومت کن. زیرا هر بندهای بر آن مداومت کند، عاقبت بدی در انتظارش نخواهد بود.” (صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص ۳۱۵)
فروش انواع تسبیح به صورت کلی و جزئی
آداب خواندن تسبیحات حضرت زهرا (ع)
یکی از مهمترین آداب ذکر تسبیحات حضرت زهرا (ع) این است که پس از اتمام نماز واجب و قبل از تغییر وضعیت، بلافاصله آن را بخوانید. به عبارت دیگر، نباید از حالت تشهد و سلام در نماز خارج شوید. این ذکر شامل ۳۴ مرتبه “الله اکبر”، ۳۳ مرتبه “الحمدالله” و ۳۳ مرتبه “سبحان الله” است و بهتر است که به همین ترتیب خوانده شود. در پایان تسبیحات، توصیه شده است که با ذکر “لا اله الا الله” آن را خاتمه دهید. به طور کلی، نکات زیر را باید در هنگام خواندن این ذکر در نظر داشت:
- توجه به تعداد هر ذکر و رعایت ترتیب آنها: ابتدا ۳۴ مرتبه “الله اکبر”، سپس ۳۳ مرتبه “الحمدالله” و در نهایت ۳۳ مرتبه “سبحان الله” گفته شود.
- حضور قلب و توجه معنوی در هنگام تسبیح: با توجه کامل و دلگرمی این اذکار را تلاوت کنید.
- رعایت موالات: به معنای عدم ایجاد فاصله بین اذکار و انجام دادن کاری در بین آنها.
- خواندن آن بلافاصله پس از پایان نماز و حفظ حالت بدن: بدون تغییر وضعیت بدن و فوراً پس از اتمام نماز.
بیشتر بدانید: مراسم سفره صلوات: آداب و خواص ویژه برگزاری آن
کلام آخر
تسبیحات حضرت زهرا (ع) یکی از اذکار باارزش و پرخاصیت است که در دین اسلام به ویژه در میان نمازها توصیه شده است. با وجود سادگی این ذکر، قدرت معنوی و تأثیرات روحانی آن بسیار عظیم است و به ویژه در روایات ائمه معصومین (ع) بر آن تأکید شده است. تسبیحات حضرت زهرا (ع) نه تنها به عنوان وسیلهای برای رفع خستگی و نزدیک شدن به خداوند محسوب میشود، بلکه به عنوان ابزاری برای دوری از شیطان و افزایش محبوبیت در نزد خدا نیز شناخته میشود.
رعایت آداب صحیح در خواندن این ذکر، از جمله توجه به ترتیب اذکار و حضور قلب، اهمیت زیادی دارد و باعث میشود که فرد به بهترین نحو از خواص معنوی آن بهرهمند شود. با انجام این اذکار بلافاصله پس از نماز و حفظ حالت بدن، میتوان به نتایج روحانی مطلوبی دست یافت و از آثار مثبت آن بهره برد.
به طور کلی، تسبیحات حضرت زهرا (ع) یک راه ساده و موثر برای تقویت ایمان و نزدیک شدن به خداوند است و توجه به آداب آن میتواند به تحقق اهداف معنوی و روحانی کمک کند. استفاده صحیح از این ذکر، پیروی از سیره اهل بیت (ع) و مداومت بر آن میتواند به زندگی فردی و اجتماعی انسان برکت و آرامش بیشتری ببخشد.