مسجد یکی از عبادت گاه های مسلمانان میباشد که همواره تعداد بسیاری از مسلمانان جهان در این مکان با پروردگار خود راز به نیاز می پردازند. خواندن نماز یکی از واجبات دین میباشد که در دین اسلام برای هر فرد بالغی واجب شده است. خواندن نماز در مسجد نیز آثار و برکات بسیاری دارد و بسیاری از علما و بزرگان دین نیز توصیه بسیاری به خواندن نماز در مسجد و به صورت نماز جماعت کرده اند. در ادامه این مقاله از مجموعه عرفانی همراه ما باشید تا به بررسی فواید و آثار و برکات خواندن نماز در مسجد از زبان پیامبر اکرم (ص) و روایات دیگر معصومین بپردازیم.
دسترسی سریع به بخش های مقاله
آثار و برکات خواندن نماز در مسجد
ابوسعید خدری به نقل از رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: مساجد را خانه خود کنید و مهمان دنیا باشید، و دلهایتان را به رقیق بودن عادت دهید، و زیاد تفکّر نمایید و از خشیت خدا زیاد بگریید، و به مرگ و دنیای پس از آن توجه داشته باشید و هوس خود را از بین ببرید، در دنیا خانه هایی که میسازید ساکن آن نیست و از چیزهایی که جمع میکنید بهره نمی برید پس بترسید از خدا و روز قیامت که بازگشت همه به سوی اوست. (بحار الانوار ج 80 ص 351)
همچنین رسول خدا در مورد آثار و برکات و اهمیت خواندن نماز در مسجد میفرمایند: « من سمع النداء فلم یجبه من غیرعلة فلا صلاة له » کسی که صدای اذان را بشنود و در نماز جماعت شرکت نکند، نمازش ارزشی نخواهد داشت.
در روایات گفته شده، تحقیر نماز جماعت، مانند تحقیر پروردگار می ماند:«من حقره فانما یحقر الله » شرکت دائم در نماز جماعت، باعث دوری انسان از منافق شدن میشود. و برای هر قدمی که برای رفتن به مسجد و خواندن نماز جماعت برداشته میشود ثواب نوشته خواهد شد.
ثواب کسی که از منزل برای خواندن نماز در مسجد خارج میشود و یا کسانی که در انتظار خواندن نماز در مسجد هستند برابر است با کسانی که در این مدت مشغول خواندن نماز بوده اند و هر چه تعداد افراد شرکت کننده در نماز جماعت بیشتر باشد ثواب و پاداش آن نیز بیشتر خواهد بود.
رسول خدا(ص) درباب اهمیت خواندن نماز در مسجد فرمودند:
«صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعین سنة.قیل:یا رسول الله!صلاة یوم؟ فقال(ص): صلاة واحدة » خواندن یک نماز جماعت بهتر است از چهل نماز که در خانه خوانده شود. پرسیدند: آیا یک روز نماز؟ فرمود: بلکه یک نماز.
همچنین ایشان می فرمایند: صف های نماز جماعت در مساجد همانند صف فرشتگان در آسمان چهارم میباشد. اولین نماز جماعت نیز، به امامت رسول خدا و حضور حضرت علی (ع) و جعفر طیار (برادر حضرت علی (ع) برگزار شد. همین که ابوطالب، فرزندش علی(ع) را دید که به پیامبر اقتدا کرده، و به فرزند دیگرش نیز گفت که اقتدا کند و نماز جماعت بخواند، و با نماز جماعت بود که با نزول آیه «فاصدع بما تؤمر» دعوت و تبلیغ اسلام به طور آشکارا شروع شد.
مسجد محل استحابت دعا
ـ معاویة بن عمّار درمورد خواندن نماز در مسجد از امام صادق علیه السلام روایت کرد و گفت: امام صادق (ع) هرگاه حاجتی داشتند آن را قبل از طلوع خورشید طلب میکردند، صدقه دادن قبل از درخواست را فراموش نمی کردند، با ظاهری آراسته و خوش بو به مسجد میرفتند و برای هر حاجت خود نماز میخوانند. (بحار الانوار ج 80 ص 361)
ثواب خواندن نماز در مسجد
ـ رُزَیق خُلقانی از امام صادق (ع) شنیده است که ایشان فرموده اند: نماز خواندن مَرد به جماعت در خانه خود، برابر است با بیست و چهار نماز؛ و خواندن نماز در مسجد و به صورت جماعت همچون چهل و هشت نماز در خانه، یعنی دوبرابر است؛ و نماز فرادی در مسجد معادل بیست و چهار نماز است، خواندن نماز در خانه و به شکل فرادا مانند غبار پراکنده در هواست، و کسی که به صورت عمدا و بدون دلیل به مسجد نرود و در خانه نماز جماعت بخواند نماز او و کسانی که با او همراه بودند ارزشی نخواهد داشت. (أمالي طوسي 2 : 307)
ـ پیامبر صلی الله علیه و آله در یکی از خطبه های خود فرموده اند: هر فردی که به مسجد برود به ازای هر قدمی که بر میدارد تا به منزل خود برسد ده حسنه دارد و ده گناهش پاک میگردد، و ده درجه مقامش بالاتر میرود. (ثواب الأعمال : 259)
زیارت خدا
ـ پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: همان طور که در تورات آورده شده است که مساجد بر روی زمین خانه های من هستند، پس خوشا به حال بندهای که در خانه خود طهارت گیرد و سپس برای خواندن نماز و دیدن من به خانه ام بیاید، آگاه باشید بر عهده زیارت شونده است تا زیارت کننده خود را گرامی بدارد، کسانی را که در تاریکیها به سوی مساجد میروند یا وعده نوری درخشان بدهید در روز قیامت. (الهداية : 31)
ـ امام صادق (ع) نیز درمورد خواندن نماز در مسجد می فرمایند: به مساجد بسیار بروید که مساجد خانه های خدا میباشد که بر روی زمین قرار دارد، و گناهان کسی که با طهارت به مسجد برود پاک خواهد شد و او را جزء زائران خودش مینویسد، پس نماز و دعاهای خود را در مسجد بخوانید و در تمام نقاط مسجد بخوانید زیرا در قیامت مکان هایی که روی آن نماز خواندید برای شما شهادت خواهند داد. (امالي صدوق : 216)
مسجد و شکایت در روز قیامت
ـ جابر از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت کرد که فرمود: در روز قیامت سه دسته نزد خداوند شکایت خواهند کرد: قرآن، مسجد و عترت. قرآن میگوید: پروردگارا مرا سوزاندند و پاره پاره کردند! مسجد میگوید: پروردگارا مرا تعطیل و ضایع کردند! و عترت میگویند: پروردگارا، ما را کشتند و آواره ساختند و تکه تکه نمودند! و من در این هنگام زانو خواهم زد تا حقّ اين سه را از دشمنانشان بگیرم، پس خداوند ميفرمايد: من خود برای دادستانی سزاوارترم. (خصال 1 : 83)
ثواب غبارروبی و رسیدگی به مسجد
ـ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این باب فرموده اند که: شخصی که مسجدی را تمیز کند ثوابی مانند آزاد کردن یک بنده برای او در نظر گرفته خواهد شد و هر کس هرچیز که چشمی را میآزارد از آن بیرون ببرد، خداوند عزوجل برایش دو نصیب از رحمت خود مینویسد. (امالي صدوق : 108)
ـ همچنین رسول خدا (ص) فرموده اند:هر شخص که مسجدی را در روز پنجشنبه و شب جمعه تمیزکاری و غبارروبی کند مورد آمرزش قرار خواهد گرفت. (امالي صدوق : 300) همچنین بهشت و حور بس در انتظار کسانی خواهد بود که مساجد را جاروب میکنند و ان را تمیز و به دور از آشغال نگه میدارند. (بحار الانوار ج 80 ص 382)