سرمه: خواص و آداب سرمه در روایات و احادیث

یکی از زیبایی‌های انسان‌ها چشم‌های زیبا است، که اکثر ایرانی‌ها از چشم‌های زیبا برخوردار هستند اگر بخواهیم بیشتر چشم‌هایمان را زیبا کنیم می‌توانیم از سرمه استفاده کنیم ‌سرمه کشیدن از خیلی سال پیش است که مورد استفاده قرار می گرفت، در ادامه توضیح میدهیم ولی متاسفانه امروزه خانم‌ها به جای آن از مداد چشمی یا ریمل استفاده میکنند، شاید برای زیبایی اثر گذار باشد ولی بی عوارض هم نیست، در این بخش از فواید سرمه، عوارض آن و روایت‌هایی را بیان کرده ایم که می تواند به شما کمک کند برای استفاده بهتر و در آخر از سرمه سفید گفته شده است که امیدوارم برای شما مفید واقع شده باشد، در ادامه این مقاله با مجموعه عرفانی همراه باشید تا به بررسی سرمه و خواص و فواید آن در احادیث و روایات بپردازیم…

تاریخچه سرمه

در زمان‌های خیلی گذشته یعنی 3500 سال پیش از میلاد، زن‌های مصری برای زیبایی چشمان خود سرمه می‌کشیدن که برگرفته از گیاهان، شاخ حیوانات، استخوان و… درست می‌شد. این کار در مصر باستان خیلی مورد استفاده قرار می‌گرفت، زنان مصری برای زیبایی و درشت کردن چشم‌هایشان از دوده استفاده می‌کردند و داخل چشم و مژه‌های خود را سیاه می‌کردند. وقتی دوده را به مژه و ابرو می‌کشیدن این کار باعث شکسته شدن نور مستقیم آفتاب به داخل چشم می‌شد.

دسته بندی سرمه

دسته اول، طبیعی:

در سرمه‌های طبیعی همانطور که بالا به آن اشاره کردیم، از دو راه که راه اول سوزاندن گیاهان و چربی حیوانات به دست می‌آید، و در راه دوم می‌توانیم اشاره ای داشته باشیم به سنگ‌های مخصوص که با ساییدن آن‌ها می توانیم سرمه بدست آوریم. در این نوع معمولا مغزیجات گیاهان و ترکیب کردن آن‌ها با روغن‌های گیاهی انجام پذیر است، به عنوان مثال: اگر مغز بادام شیرین و فندق و هلیله و هسته خرما که با آن‌ها روغن نارگیل یا روغن بادام یک نوع سرمه درست میکنیم، که به راحتی می‌توانیم آن را استفاده کنیم هم می‌تواند برای بیماری‌های چشمی مفید باشد.

دسته دوم، صنعتی:

این نوع در شرکت‌های صنعتی تولید می‌شود که مانند مدادی شکل تولید و اگر چه راحت‌تر است استفاده از آن‌ها ولی به دلیل وجود فلزات سمی برای چشم مضر می‌باشد. 

فواید و خواص سرمه:

اگر بخواهیم فواید سرمه چشم (الكحل) را مورد بررسی قرار دهیم زیاد هستند و برای بیماری‌های چشمی خیلی موثر است، برای کسانی که اشک مدام از چشم‌هایشان می‌ریزد نوع ابریشم توصیه می‌شود، برای کسانی که دارای گل مژه یا التهابات چشمی هستند باید سرمه چهار‌مغز یا بادام را مورد استفاده قرار دهند. اگر مژه ها و ابروی نازکی دارید می‌توانید از دوده هسته خرما استفاده کنید.

خواص و فواید سرمه از نظر پیامبر (ص): 

امام صادق(ع) در مورد فواید سرمه می‌فرمایند: «کسی که شب سرمه بکشد و با این حال بخوابد، به شرط اینکه عطر و مشک نداشته باشد، ایمن می‌شود از آب سیاه تا وقتی که از این سرمه استفاده کند. ».

یکی دیگر از فواید آن این است که چرک و آلودگی را از چشم بیرون می‌کند البته فقط اثمد این فایده را در بر دارد، اثمد از مکه تهیه می‌شود و از یک سنگ است، که باید چهل روز این سنگ را در آب بگذارید و هر سه یا چهار روز باید آب آن را عوض کنید، که بعد از چهل روز سنگ را آسیاب کرده و از سرمه بدست آمده آن برای چشم‌ها استفاده میکنیم.

پیامبر‌اکرم(ص) از فواید اثمد فرمودند: از این سرمه استفاده کنید زیرا چیزی را که از بیرون وارد چشم می‌شود خارج می‌کند و چشم (بینایی)را صاف می‌کند.

یکی دیگر از فواید اثمد این است که چشم را تقویت و جلا به بینایی می‌دهد، در روایتی از پیامبر(ص) آمده است: 

«یک بادیه نشینی نزد پیامبر (ص) آمد، که نامش فلید بود چشمانش اشک‌ریزی داشت، پیامبر(ص)فرمودند: “می‌بینم دو چشم شما مرطوب است” او عرض کرد”بله رسول خدا(ص)، همانگونه که می‌بینید چشمانم ضعیف است”، پیامبر(ص) فرمود”از اثمد استفاده کن زیرا این روشنایی چشم است”»

امام باقر(ع) در مورد فواید اثمد فرمودند: «سرمه کشیدن با اثمد سبب رویش مژه‌ها است و بینایی را تیز می‌کند و کمک می‌کند به بیدار ماندن».

امام رضا(ع) هم درباره فواید سرمه اینگونه می‌فرماید: «کسی که مبتلا به ضعف بینایی می‌شود، موقع خواب، هفت میل اثمد بکشد».

از این همه روایات و احادیث می‌شود فهمید که سرمه کردن چشم خیلی برای چشم مفید است.

تشخیص سرمه طبیعی از غیر طبیعی:

بعد از فهمیدن از فواید، وقتی سرمه را خریداری کردیم اول آن را به دست خود می کشیم و بعد با آب آن قسمت که کشیده‌ایم را می‌شوییم، اگر بعد از شسته شدن هنوز خط سیاه رنگی روی دستتان مشاهده کردید نتیجه میگیریم طبیعی می‌باشد و اگر کاملا شسته شد می‌دانیم که طبیعی نیست و برای چشم‌های ما مضر است. 

عوارض سرمه سنگی:

رنگ خاکستری دارد و نسبت به سرمه های دیگر خاکستری تر می‌باشد، و به خاطر همین است که سیاهی آن کمتر است، دومین عوارض سرمه این است که کمی زبر است که اگر مورد بررسی در طب سنتی قرار دهیم مقدار زیاد استفاده کنید باعث می‌شود به مویرگ‌های چشم آسیب برساند.

آیا جنس سرمه دان مهم است ؟

برای بهتر بودن جنس سرمه‌دان که کدام بهترین باشد سلیقه ای است ولی جنس سرمه‌دان‌ها از(چوب، سنگ، فلز، برنج) می‌باشد. ولی بهترین آنها چوبی است زیرا بعد از خارج کردن میله از سرمه دان چوبی به دلیل الیاف چوبی که دارد مقادیر درشت را گرفته و سرمه صاف را به شما تحویل می‌دهد، ولی همانطور که گفته شد بستگی به سلیقه شما دارد و شما می‌توانید با سر زدن به فروشگاه محصولات عرفانی که نمونه‌های زیبایی از فلز(مسی و برنجی)، وجود دارد که چشم هر بیننده‌ای رو به خود جلب می‌کند.

تهیه کردن سرمه از مغز قلم گاو:

اول باید استخوان قلم گاو را بشکنیم و مغز داخل آن را در بیاوریم و داخل ظرفی بریزیم و بعد یک باند یا گاز را روی مغز بگذاریم طوری که یک مقدارش داخل روغن و یک مقدارش بیرون از روغن باشد و بعد با استفاده از کبریت یا فندک آن را روشن کنیم، سپس با فاصله ظرفی فلزی یا امثال این را می‌گذاریم روی آن با دود کردن روغن و چسبیده شدن آن بر رویه ظرف فلزی باعث سرمه گرفتن می‌شود پس از تمام شدن و خاموش شدن، دودی که به ظرف چسبیده است را بخراشید و آن را درون یه سرمه‌دان نگهداری کنید، و سرمه بدست آمده از آن را استفاده کنید.

سرمه سفید چیست؟

نوعی دیگر سرمه چشم هم وجود دارد که به آن سرمه سفید می‌گویند، سرمه سفید متشکل از ترکیبات: فلفل سفید، دارفلفل و نشادر می باشد. فلفل سفید و دراز  از هر یک (6.5 گرم)، همراه (3.25 گرم) نشادر صاف را باهم آسیاب و بعد از آسیاب آن‌ها را الک کنید و در هر چشم سه میل بکشید و یک ساعت صبر کنید، به دلیل تند بودن سفیدی از بین می برد و گوشت چشم را صاف می‌کند و درد را تسکین می‌دهد، بعد از سرمه سفید کشیدن به چشم‌ها می‌توانید آن را با آب سرد بشویید، و بعد اثمد بکشید.

انواع دیگر هم وجود دارد مانند:

عنابی، کافوری، چهار مغز 

عنابی:

برای تهیه کردن عنابی ابتدا عناب را با هسته آسیاب می‌کنیم و برای مدتی زیر آفتاب قرار می‌دهیم تا کاملا خشک شوند، بعد از خشک شدن دوباره آن‌ها را آسیاب کرده و الک می‌کنیم. رنگ آن عنابی زرد‌تیره است. فواید سرمه عنابی، درمان آب مروارید است.

کافوری:

باید کافور و صبر و مرمکی را خیلی نرم آسیاب کنیم، و بعد از آسیاب برای استفاده آماده است.

فواید: برای درمان چشم درد و رنگ آن قهوه‌ای است.

چهار مغز:

مغز بادام، فندق، پسته و مغز قلم گاو، فواید آن رویش مژه‌ها که به رنک سیاه است. امروزه فروشنده های لوازم آرایشی‌های زیادی هستند که مداد چشم و ریمل را به جای سرمه به مردم می‌دهند، و می‌گویند که سیاهی خوبی دارد و ده‌ها چیز دیگر آن‌ها برای فروش اجناسشان سعی دارند که بفروشند، ولی در اصل چیزی که برای چشم، مژه و ابرو لازم است و باعث رشد و سیاهی آن‌ها می‌شود. همین سرمه‌هایی هستند که برای شما کاملا توضیح دادم برای سرمه خوب خریدن باز هم فروشگاه‌های نا معتبری وجود دارند ولی ما اینجا فروشگاه محصولات عرفانی را داریم که بهترین توضیحات را برای شما می‌دهد، وقتی کاملا اطلاعات را کسب کردید و از تضمین کیفیت ما خاطرتون جمع شد. فروشگاه محصولات عرفانی در خدمت شما خواهد بود و علاوه بر خرید سرمه دان با کیفیت و اصل، می‌توانید( چفیه، جانماز، سجاده و…) را از ما خریداری کنید و به یادگار داشته باشید. از اینکه وقت خود را در اختیار ما قرار دادید کمال تشکر و قدر دانی را داریم. اجرکم عندالله