نماد سایت فروشگاه محصولات عرفانی

مهم ترین آداب غذا خوردن در اسلام

قطعا هر موجود زنده ایی در کره زمین برای ادامه بقا و زنده ماندن نیاز به غذا و تغذیه مناسب دارد. در دین کامل اسلام نیز به اکثر وجوهات زندگی توجه شده است و روایات و احادیث گهربار بسیاری در این رابطه از معصومین (ع)، به منظور راهنمایی بشر و زندگی سالم تر گفته شده است. احکام اسلام از سوی پروردگار بزرگ و دانا، بر اساس حکمت و صلاح بشر گفته شده اند تا انسان را در راه رسیدن به زندگی سالم و راحت راهنمایی کنند. بعضی از این دستورات به صورت آشکار ابلاغ شده اند و هر کسی میتواند با اندکی تامل متوجه آنها شود مانند شستن دست پیش از غذا، اما در برخی از احکام، یافتن فلسفه وجودی آن ها به سادگی قابل فهمیدن نیستند. برخی از احکام، به آثار و روابط ناشناخته ای اشاره دارد که فهم حقیقت آن ها ابزار خاص خود را می طلبد، برخی از روابط و احکامی مانند آداب خوردن غذا در اسلام، وضو گرفتن قبل از غذا و … که در ادامه این مقاله از مجموعه عرفانی به بررسی برخی از مهم ترین آداب تغذیه سالم در اسلام اشاره خواهد شد.

۱. میانه‌روی در خوردن غذا

میانه روی و رعایت اعتدال در خوردن غذا یکی از آداب غذا خوردن در اسلام است و از اصول اولیه شیوه زندگی سالم در اسلام است. همان که در قرآن اشاره شده است، پرخوری و اضافه خوری امری نامناسب شناخته شده است. امیرالمومنین (ع) در این باب بیان کرده اند: «کم خوردن نفس را گرامی‌تر و تندرستی را پایدارتر می‌کند» و «هر گاه خداوند بخواهد بنده خود را اصلاح گرداند، سه ویژگی به او خواهد داد: کم گویی، کم خوری و کم خوابی.»

2. متواضعانه غذا بخورد و از شیوه متکبران بپرهیزد

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز درمورد آداب غذا خوردن در اسلام بیان کرده اند: «به هنگام غذا خوردن، کفش هایتان را درآورید; چه آن که سنتی نیکو و برای پاها راحت تر است .»

داشتن تواضع هنگام خوردن غذا، به نوعی نشان دهنده احترم به نعمت های الهی و برکات زندگی است. علامه مجلسی در نوشته های خود به این موضوع اشاره کرده است که: «دو زانو بنشیند و خوابیده غذا نخورد … و چهار زانو نشستن مکروه است و از آداب غذا خوردن در اسلام با خدمت کاران و غلامان چیز خوردن و بر روی زمین چیز خوردن، سنت است .»

3 . با دست راست غذا بخورد

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز درمورد آداب خوردن غذا در اسلام فرموده اند: «اذا اکل احدکم فلیاکل بیمینه …»;  «اگر کسی از شما غذا خورد، با دست راست بخورد. »

در ادامه آداب خوردن غذا در اسلام امام صادق (ع) فرموده اند: «لاتاکل بالیسری و انت تستطیع » ; «با دست چپ نخور، در حالی که می توانی (از دست راست استفاده کنی).» گفته شده است که خوردن غذا با دست چپ کراهت دارد و توصیه نمیشود.

4 . ابتدا و انتهای غذا نمک بخورد

در برخی روایات، به جای نمک در پایان غذا، سرکه توصیه شده است. از جمله خواص سرکه، قدرت بخشیدن به ذهن و عقل است. برای نمک نیز در روایات، خواص فراوانی آمده که مصون ماندن از جذام، پیسی، درد حلق، دندان درد و درد شکم از جمله آن هاست. بنابراین هر دوی آن ها مفید است و هر یک را می توان اختیار کرد.

5. خوب جویدن غذا

غذا را به خوبی بجوید. این کار باعث تحریک بیشتر مرکز احساس سیری در هیپوتالاموس مغز می‌شود و از پرخوری و به تبع آن چاقی و مشکلات آن پیشگیری می‌کند. همچنین موجب ترشح کامل غدد بزاقی و در نتیجه هضم بهتر غذا و ضدعفونی شدن فضای دهان می‌شود.

6. ایجاد محیط آرام و بانشاط

یکی از مهم ترین آداب غذا خوردن در اسلام این است که غذا را بدون دغدغه و در محیطی آرام و با آرامش بخورید و در هنگام خوردن غذا نیز با آرامش و به آهستگی این کار را انجام دهید. اهمیت این موضوع به حدی است که طبق فرمایش امام رضا (ع)، مدت زمانی که سر سفره غذا می‌مانید، جزو عمر محسوب نمی‌شود.

7. صحبت نکردن در هنگام خوردن غذا

صحبت کردن و مشغول کردن ذهن به مسائل متفرقه مانند مطالعه کردن و … در هنگام غذا خوردن در اسلام مذموم است؛ به این دلیل که هنگامی که ذهن درگیر باشد متوجه خوردن و لذت آن نمیشود و همین نیز ممکن است باعث دچار پرخوری شود.

8. فوت نکردن غذا

در بسیاری از کتب اسلامی نیز در مورد آداب غذا خوردن اشاره شده است که هنگام خوردن آن را فوت نکنید. این کار در آداب اجتماعی و انسانی نیز کار درستی شناخته نشده و باعث انتقال بیماری و بوی بد دهان افراد نیز میشود. همچنین از لحاظ پزشکی نیز غذای داغ توصیه نمیشود و برای سلامتی نیز مضر میباشد. پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) پیروان خود را از خوردن غذای خیلی داغ و یا خیلی سرد منع کرده‌اند و می‌فرمایند غذا را خنک کن، زیرا غذای داغ باعث افزایش برکت و رزق و روزی نیست و خوردن آب سرد نیز باعث تباه شده معده خواهد شد.

9. در غذا خوردن عجله نکنید

در روایت است که نشستن سر سفره را طولانی کنید که از عمرتان محسوب نمی شود، و این تاکید، نشان دهنده اهمیت جویدن غذا و آرام خوردن است و چه بسا معنای آن، تاثیر خوب جویدن و آرامش به هنگام خوردن در طول عمر باشد.

10. کم بخورید و از پرخوری بپرهیزید

امیرالمؤمنین (ع) نیز درمورد آداب غذا خوردن در اسلام می فرمایند: «در خوردن غذا زیاده روی نکنید و کم خوردن باعث گرم شدن نفس و سلامتی خواهد شد». «هر گاه خداوند بخواهد بنده خود را اصلاح گرداند، سه چیز نصیب او کند: کم گویی، کم خوری و کم خوابی .»

11. آداب غذا خوردن در اسلام: شست و شوی دست

رسول اکرم (ص) نیز روایتی بیان کرده اند که یکی دیگر از آداب غذا خوردن در اسلام میباشد: شستن دستها پیش و پس از غذا، شفایی برای تن و مایه برکت در روزی است.
پیامبر خدا(ص): شستن دستها پیش از غذا، فقر را دور می‌کند و شستن دستها پس از غذا، اندوه را می‌راند و چشم را سلامت می‌دهد.

12. خوردن سبزی

رسول اکرم (ص) در مورد آداب غذا خوردن فرموده اند: در بین غذای خود سبزی نیز قرار بدهید و بسیار استفاده کنید؛ زیرا آن، همراه با گفتن بسم الله، شیطان را می‌راند.

13. خوردن غذا به هنگام نیاز

یکی دیگر از آداب غذا خوردن در اسلام این است که به درستی و به هنگام نیاز غذا بخورید همانطور که پیامبر اکرم (ص) فرموده اند: خوردن بدون گرسنگی و خوابیدن بدون بیداری کشیدن و احساس نیاز به خواب، نزد خداوند، گناهی سهمگین است.
امیرالمومنین علی (ع) نیز در مورد آداب تغذیه سالم فرموده اند: هر کس می‌خواهد هیچ غذایی به او زیانی نرساند، زمانی شروع به تغذیه کند که نیاز داشته باشد و گرسنه باشد و غذای قبلی او هضم شده باشد.
در ادامه نیز به جهت مشاهده آموزش های مذهبی بیشتر و مطالعه مقالات مذهبی بیشتر میتوانید به بخش مقالات سایت ما مراجعه بفرمایید.
خروج از نسخه موبایل