خواص سرمه و آداب استفاده آن در روایات و احادیث

یکی از زیبایی‌های هر انسانی چشم‌های اوست.که اکثر ایرانی‌ها از چشم‌های زیبا برخوردار هستند. اگر بخواهیم زیبایی بیشتری به چشم‌هایمان بدهیم می‌توانیم از سرمه استفاده کنیم. ‌سرمه کشیدن از خیلی سال پیش است که مورد استفاده قرار می‌گرفت و در ایران باستان رواج داشته است. امروزه بانوان از مداد چشمی یا ریمل استفاده می‌کنند و آنان را جایگزین سرمه کرده‌اند. البته شاید برای زیبایی اثر گذار باشد ولی بی عوارض هم نیست

در این مقاله قصد داریم تمامی خواص سرمه و تاریخچه آن را بررسی کنیم. همچنین روایت‌هایی هستند که می‌تواند برای به شما کمک کنند که امیدواریم برای شما مفید واقع شده باشد. با مجموعه عرفانی همراه باشید تا به بررسی سرمه و خواص و فواید آن در احادیث و روایات بپردازیم.

تاریخچه سرمه

در زمان‌ گذشته یعنی 3500 سال پیش از میلاد، زنان مصری برای زیبایی چشمان خود از سرمه استفاده می‌کردند. سرمه برگرفته از گیاهان، شاخ حیوانات، استخوان و… تهیه می‌شد. این کار در مصر باستان بسیار رواج پیدا کرده بود.

زنان مصری برای زیبایی و درشت کردن چشمان خود از دوده استفاده می‌کردند و داخل چشم و مژه‌های خود را سیاه می‌کردند. وقتی دوده را به مژه و ابرو خود می‌کشیدند، این کار باعث شکسته شدن نور مستقیم آفتاب به داخل چشم می‌شد.

دسته بندی به همراه خواص سرمه

دسته اول، طبیعی:

در سرمه‌های طبیعی همان‌طور که بالا به آن اشاره کردیم، از دو راه تهیه می‌شود. راه اول سوزاندن گیاهان و چربی حیوانات است و در راه دوم می‌توانیم اشاره‌ای داشته باشیم به سنگ‌های مخصوص که با ساییدن آن‌ها می‌توانیم سرمه بدست آوریم. در این نوع معمولا مغزیجات گیاهان با ترکیب روغن‌های گیاهی انجام‌پذیر است.

به عنوان مثال: با ترکیب مغز بادام شیرین، فندق، هلیله و هسته خرما می‌توان روغن نارگیل یا روغن بادام تهیه کرد که یک نوع سرمه است و این نوع سرمه برای بیماری‌های چشمی بسیار مفید است.

دسته دوم، صنعتی:

این دسته از سرمه‌ها در شرکت‌های صنعتی تولید می‌شوند که مانند مدادی شکل طراحی شده‌اند. اگر چه استفاده از آن‌ها راحت‌تر است ولی به دلیل داشتن فلزات سمی برای چشم مضر می‌باشند. 

خواص سرمه

اگر بخواهیم فواید سرمه چشم (الكحل) را مورد بررسی قرار دهیم باید بگوییم برای بیماری‌های چشمی بسیار موثر است.

• برای کسانی که مدام اشک از چشم‌هایشان می‌ریزد نوع ابریشم توصیه می‌شود.
• برای کسانی که دارای گل مژه یا التهابات چشمی هستند باید سرمه چهار‌مغز با بادام را انتخاب کنند.
• اگر شما جز کسانی هستید که مژه‌ها و ابروی نازکی دارند، توصیه می‌شود از دوده هسته خرما استفاده کنید.

فواید و خواص سرمه از نظر ائمه اطهار

امام صادق(علیه السلام) در مورد فواید سرمه می‌فرمایند:

«کسی که شب سرمه بکشد و با این حال بخوابد، به شرط اینکه عطر و مشک نداشته باشد، ایمن می‌شود از آب سیاه تا وقتی که از این سرمه استفاده کند ».

یکی دیگر از فواید سرمه بیرون ککردن آلودگی از چشم است. البته فقط اثمد این فایده را در بر دارد. اثمد از مکه تهیه می‌شود و از یک سنگ است، که باید چهل روز این سنگ را در آب بگذارید و هر سه یا چهار روز باید آب آن را عوض کنید، سپس بعد از چهل روز سنگ را آسیاب کرده و از آن سرمه بدست می‌آید که برای چشم‌ها بسیار مفید هستند.

پیامبر‌اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) از فواید اثمد فرمودند:

«از این سرمه استفاده کنید زیرا چیزی را که از بیرون وارد چشم می‌شود خارج می‌کند و چشم (بینایی) را صاف می‌کند».

یکی دیگر از فواید اثمد تقویت چشم و جلا به بینایی است. در روایتی از پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) آمده است: 

«یک بادیه نشینی نزد پیامبر (ص) آمد، که نامش فلید بود چشمانش اشک‌ریزی داشت، پیامبر(ص)فرمودند: “می‌بینم دو چشم شما مرطوب است” او عرض کرد: “بله رسول خدا همانگونه که می‌بینید چشمانم ضعیف است”. پیامبر(ص) فرمود:”از اثمد استفاده کن زیرا این روشنایی چشم است”»

امام باقر(ع) در مورد فواید اثمد فرمودند:

«سرمه کشیدن با اثمد سبب رویش مژه‌ها است و بینایی را تیز می‌کند و کمک می‌کند به بیدار ماندن».

امام رضا(ع) هم درباره فواید سرمه اینگونه می‌فرماید:

«کسی که مبتلا به ضعف بینایی می‌شود، موقع خواب، هفت میل اثمد بکشد».

از روایات و احادیث می‌توان به خواص سرمه و میزان مفید بودن آن برای چشمان پی برد.

تشخیص سرمه طبیعی از غیر طبیعی

بعد از دانستن فواید سرمه، وقتی خریداری کردید در ابتدا آن را به دست خود بکشید و بعد با آب بشویید. اگر بعد از آن هنوز خط سیاه رنگی روی دست مشاهده شد، نتیجه می‌گیریم این سرمه طبیعی می‌باشد و اگر کاملا پاک شد می‌دانیم که طبیعی نیست و برای چشم مضر است. 

عوارض سنگ سرمه

رنگ سنگ سرمه خاکستری است. به همین دلیل سیاهی آن نسبت به سایر سرمه‌ها کمتر می‌باشد. دومین مورد زبر بودن آن است که اگر مورد بررسی در طب سنتی قرار دهیم مقدار زیاد استفاده از آن باعث می‌شود به مویرگ‌های چشم آسیب برسد.

آیا جنس سرمه دان مهم است ؟

خرید انواع سرمه به همراه سرمه‌دان های برنجی و مسی 

برای بهتر بودن جنس سرمه‌دان که کدام بهترین باشد سلیقه‌ای است. ولی جنس سرمه‌دان‌ها از(چوب، سنگ، فلز، برنج) می‌باشد. همانطور که بیان شد بستگی به سلیقه شما دارد و شما می‌توانید با نگاه کردن به فروشگاه محصولات عرفانی که نمونه‌های زیبایی از فلز(مسی و برنجی)، وجود دارد که چشم هر بیننده‌ای رو به خود جلب می‌کند.

تهیه سرمه از مغز قلم گاو

در ابتدا باید استخوان قلم گاو خورد شود و مغز داخل آن خارج شود. سپس یک باند یا گاز روی مغز گذاشته شود به طوری که یک مقدار آن داخل روغن و یک مقدار آن بیرون از روغن باشد. بعد با استفاده از کبریت یا فندک آن را روشن کرده. سپس با فاصله ظرفی فلزی یا امثال آن گذاشته شود.

روی آن با دود کردن روغن و چسبیده شدنش بر رویه ظرف فلزی باعث ایجاد سرمه می‌شود. پس از تمام شدن و خاموش شدن، دودی که به ظرف چسبیده است را می‌توان تراشید و  درون یک سرمه‌دان نگهداری شود. می‌توانید از سرمه بدست آمده استفاده کنید.

سرمه سفید چیست؟

نوع دیگری سرمه چشم وجود دارد که به آن سرمه سفید می‌گویند. سرمه سفید متشکل از ترکیبات: فلفل سفید، دارفلفل و نشادر می باشد. فلفل سفید و دراز  از هر یک (6.5 گرم)، همراه (3.25 گرم) نشادر صاف باهم آسیاب شوند. سپس آن‌ها را الک کنید و در هر چشم سه میل بکشید و یک ساعت صبر کنید. به دلیل تند بودن سفیدی را از بین می‌برد و گوشت چشم را صاف می‌کند و درد را تسکین می‌دهد. بعد از سرمه سفید کشیدن به چشم‌ها می‌توانید آن را با آب سرد بشویید، و بعد اثمد استفاده کنید.

انواع دیگر سرمه:

عنابی، کافوری، چهار مغز 

عنابی

برای تهیه کردن عنابی ابتدا عناب را با هسته آسیاب می‌کنیم و برای مدتی زیر آفتاب قرار می‌دهیم تا کاملا خشک شوند. بعد از خشک شدن دوباره آن‌ها را آسیاب کرده و الک می‌کنیم. رنگ آن عنابی زرد‌تیره است. فواید سرمه عنابی، درمان آب مروارید است.

کافوری

باید کافور و صبر و مرمکی را خیلی نرم آسیاب کنیم، و بعد از آسیاب برای استفاده آماده است.

فواید: برای درد چشم بسیار مفید است و رنگ آن قهوه‌ای است.

چهار مغز

مغز بادام، فندق، پسته و مغز قلم گاو، فواید آن رویش مژه‌ها می‌باشد که به رنگ سیاه است.

 

کلام آخر

امروزه فروشنده های لوازم آرایشی‌های زیادی هستند که مداد چشم و ریمل را به جای سرمه به فروش می‌رسانند که این محصولات تماما شیمیایی هستند و برای چشم ضرر دارند. در اصل چیزی که برای چشم، مژه و ابرو لازم است و باعث رشد و سیاهی آن‌ها می‌شود، همین سرمه‌هایی هستند که برای شما کاملا توضیح دادیم.

البته باید بدانید برای خرید سرمه مرغوب حتما به فروشگاه‌های معتبری مراجعه کنید که معروف باشند. فروشگاه محصولات عرفانی با سال‌هل تجربه فروش در این زمینه می‌تواند به شما در خرید سرمه و انواع سرمه‌دان‌ها کمک ضشایانی داشته باشد.علاوه بر خرید سرمه‌دان با کیفیت و اصل، می‌توانید( چفیه، جانماز، سجاده و…) را از ما خریداری کنید و به یادگار داشته باشید.

از اینکه وقت خود را در اختیار ما قرار دادید کمال تشکر و قدر دانی را داریم. اجرکم عندالله