ماه شعبان: فضایل و اعمال ماه شعبان
ماه شعبان یکی ماه های عزیز و پر برکت در دین اسلام میباشد که در آن اتفاقات مهم و بزرگی رقم خورده است، اتفاقات مهمی مانند میلاد مبارک سالار شهیدان کربلا، امام حسین(ع) و میلاد فرخنده حضرت بقیّة‌اللّه مهدی منتظر (ع) است که فضای این ماه را معطر به بوی میلاد و ولایت ساخته است. این ماه ماه رحمت و لطف الهی و فرصتی است برای شست و شوی دل از زنگارهای هواپرستی و دنیا زدگی است. پیامبر اکرم (ص) در مورد فضیلت ماه شعبان فرمودده اند: شعبان، بسیار شریف و بزرگ است، و ماه من است، و حاملین عرش به آن اهمیت میدهند و آن را گرامی میدارند. این ماه پر فضیلت اعمال خاصی دارد که در ادامه به آن اشاره خواهد شد. همراه تولیدی عرفانی باشید. همچنین در ارتباط با این مبحث میتوانید مقاله مربوط به فضایل ماه رجب را نیز مطالعه بفرمایید.
دسترسی سریع به بخش های مقاله
فضایل ماه شعبان
یکی از مهم ترین فضایل ماه شعبان را میتوان از زبان پیامبر (ص) شنید که فرموده اند: شعبان ماه من و ماه شریفی است، حاملان عرش به آن اهمیت میدهند و آن را میشناسند، ماهی که مانند ماه رمضان، و برخی از دعاهای افزایش رزق و روزی، روزی بندگان افزایش پیدا میکند. همچنین طبق آنچه که در کتب روایی بیان شده است، رسول خدا (ص) در یکی از سال‌ها، با خواندن خطبه ایی در آغاز این ماه مردم را نسبت به فضایل ماه شعبان آشنا کردند.
یکی از برکات و فضایل این ماه این است که ولادت با سعادت سلطان عصر، امام زمان (عج) در سحـر شب نیمه شعبان و در سال 255 در سر من رای (سامرا) واقع شده و دلیل بر مزید شرافت ایـن لیله مبارکه شده است.
همچنین امام صادق علیه السلام نیز در مورد فضایل و فواید ماه شعبان گفته اند: امیرالمؤمنین علیه السلام بیان کرده است: از هنگامی که شنیدم منادی رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم در شعبان ندا داد، روزه شعبان از من فوت نشد و تا زمانی که زنده هستم، به خواست خداوند از من فوت نخواهد شد.
در کتاب بحارالانوار نیز به سخنان پیامبر (ص) اشاره شده است که در ابتدا به آن اشاره کردیم و این ماه را شعبان نامیده‌اند، به این دلیل که در آن روزی بین مسلمانان تقسیم میشود و آن ماهی است که عمل در آن چند برابر میشود و انجام کار نیک هفتاد برابر بیشتر ارزش خواهد داشت.
حجت‌الاسلام سید حسن هاشمی جزی، مدیرگروه اخلاق مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی در زمان فرارسیدن ماه شعبان ماه پیامبر خدا (ص) و ماه آماده شدن برای ماه مهمانی خدا مطلبی را نوشته اند که به صورت زیر میباشد:
شعبان ماه بسیار شریفى است و به حضرت سید انبیاء صَلَّى اللهِ عَلِیهِ وَآله منسوب است و آن حضرت این ماه را روزه مى‌گرفت و به ماه رمضان وصل مى‌کرد و مى‌فرمود: شعبان، ماه من است هر شخصی که یک روز از این ماه را روزه داشته باشد بهشت برای او واجب خواهد شد و از حضرت صادق علیه‌السلام روایت شده است که چون این ماه پر فضیلت فرا می‌رسید، امام زین العابدین علیه‌السلام اصحاب خود را جمع مى‌کرد و مى‌فرمود، اى اصحاب من مى‌دانید این چه ماهى است؟ این ماه شعبان است.
در باب فضیلت و اعمال ماه شعبان از امام جعفر صادق (ع) نیز بیان شده است که چون ماه شعبان داخل مى‌شد، حضرت امام زین العابدین(ع) اصحاب خود را جمع مى‌کرد و مى‌فرمود: اى گروه اصحاب من! مى‌دانید این چه ماهى است، این ماه است و حضرت رسول (ص) مى‌فرمود: شعبان ماه من است، در این ماه روزه بگیرید، براى محبت پیغمبر خود و براى نزدیک شدن بیشتر به خدا، به حق آن خدایى که جان على بن الحسین به دست قدرت اوست، سوگند یاد مى‌کنم که از پدرم حسین بن على(ع) شنیدم که فرمود شنیدم از امیرالمؤمنین(ع) که هر کسی که در ماه شعبان روزه داشته باشد، براى محبت رسول اکرم (ص) و نزدیک شدن به خدا، خدا او را دوست دارد و نزدیک گرداند او را به کرامت خود در روز قیامت و جای او در بهشت خواهد بود.
مهم ترین اعمال ماه شعبان
پیامبر خدا (ص) درباب اعمال شب و روز اول این ماه فرمود: هر کس که در روز اول ماه شعبان را روزه داشته باشد، خداوند برای او هفتاد حسنه در نظر میگیرد که هر حسنه برابر با (ثواب) یک سال عبادت است. ( الامالی، ص 23)
پیامبر(ص) فرمود: کسی که در شب دوم از ماه شعبان پنجاه رکعت نماز بخواند که در هر رکعت یک بار سوره فاتحه و پس از آن یک بار سوره توحید و معوذتین(سوره ناس و فلق) را قرائت کند، خداوند دستور میدهد تا سال آینده گناهی برای او ثبت نکنند. همچنین پروردگار بخشی از عبادت اهل آسمان و زمین را برای او قرار می دهد. ( الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 2، ص 688- 689)
اعمال ماه شعبان، شب سوم: رسول خدا (ص) در باب اعمال ماه شعبان فرموده اند: «کسی که در شب سوم از ماه شعبان قصد خواندن دو رکعت نماز را بکند به طوری که در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد و بیست و پنج دفعه سوره توحید را بخواند، در روز قیامت به خواست خدا هشت در از بهشت برای او باز خواهد شد و هفت در جهنم را بر او می‌بندد و هزار لباس به او می‌پوشاند و هزار تاج بر سر او می‌گذارد. (همان، ج 2، ص 689)
خواندن دو رکعت نمار در پنجشنبه هر ماه بسیار توصیه شده است، در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه توحید و بعد از سلام صد بار صلوات بفرستد تا حاجات شما برآورده شود، از امر دین و دنیاى خود و روزه اش نیز فضیلت دارد و روایت شده که در هر روز پنجشنبه این ماه پرفضیلت آسمان‌ها را زینت مى‌کنند، پس ملائکه عرض مى‌کنند: خداوندا! ببخش کسانی را که در این روز روزه میگیرند و دعاى ایشان را مستجاب گردان، در خبر نبوى است که هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه بگیرد، پروردگار عام بیست دنیوی و بیست حاجت از حاجت‌هاى آخرت او را برآورد.
شب نمیه شعبان: شب نمیه شعبان ارزش بسیاری دارد و بـعـد از شب قـدر افـضـل لیـالی محسوب میشود و بخ خواست خدا در این شب به بندگان خود عطا مرحمت فرماید و گناهان ایشان را بیامرزد و سائلی را از درگـاه خویش رد نکند به جز آنهایی که معصیتی از خدا طلب نماید و د این خصوص روایاتی بیان شده است که از اول این شب تـا آخر آن از جانب حق تعالی ندا می‌رسد که آیا کسی هست که طلب آمرزش و استغفار از گناهان خود کند تا او را بیامرزم و آیا کسی هست که طلب روزی کند تا من او را روزی دهم.
رویداد های مهم این ماه
- – روز دوم ماه شعبان؛ آمدن حکم وجوب روزه ماه رمضان درسال دوم هجری
- – سوم شعبان؛ ولادت امام حسین(ع)
- – چهارم شعبان؛ ولادت حضرت عباس(ع)
- – پنجم شعبان؛ ولادت امام سجاد(ع)
- – یازده شعبان؛ ولادت حضرت علی اکبر(ع)
- – پانزده شعبان؛ ولادت امام زمان(عج)
