اسرار و عجایب حرم امام رضا (ع) که هر کسی نمیداند!
احتمالا شنیده اید که بسیاری از افراد به این نکته اشاره میکنند که پایتخت مذهبی ایران، شهر مشهد مقدس است. حرم امام رضا (ع) ما شیعیان در استان خراسان رضوی و در شهر مشهد قرار دارد که هر ساله مسلمانان زیادی از تمام نقاط جهان برای زیارت به ایران سفر می کنند. حرم امام رضا (ع) همیشه پر از سوال های تاریخی بوده است که احتمالا بسیاری از افراد چیزی از آن نمیدانند و پاسخی برای آن پبدا نمیکنند؛ حرم امام رضا علاوه بر صحن‌ها، رواق‌ها و معماری‌های پر راز و رمز، عجایب بسیاری نیز دارد که در ادامه این مقاله به برسی برخی از اسرار و عجایب حرم امام رضا (ع) خواهیم پرداخت. در ادامه مقالات تولیدی عرفانی میتوانید مقاله مربوط به فواید و عجایب حرز منسوب به فرزند امام رضا (ع) (حرز امام جواد (ع) ) را نیز مطالعه کنید.
دسترسی سریع به بخش های مقاله
1- با ارزش ترین سنگ مزار
یکی از مواردی که میتوان به عنوان اولین مورد از عجایب حرم امام رضا (ع) به آن اشاره کرد این است که اولین سنگ مزار علی بن موسی الرضا در سده ششم قمری ساخته شد و جنس آن از مرمر بوده است. ابعاد این سنگ مزار به طول ۴۰ و عرض ۳۰ سانتی‌متر بوده و با توجه به قدمتی که دارد از ارزش بسیار بالایی برخوردار میباشد. نکته قابل توجه این میباشد که تاریخ ولادت و شهادت هشتمین اختبر تابناک امامت با خط کوفی بر روی این سنگ نوشته شده و در حال حاضر در موزه حرم گذاشته شده و از آن نگهداری میشود.
سنگ مزاری که برای بار دو مورد استفاده قرار گرفت سنگی از جنس سنگ سفید مرمر آهکی بوده و ابعاد آن ۶۰ در ۴۰ سانتی متر است. این سنگ در حال حاضر بر روی مزار موجود در سرداب نیز گذاشته شده است.
سومین سنگ مزار حضرت رضا (ع) نیز شامل ابعادی به طول ۲٫۲۰ و عرض ۱٫۱۰ میباشد که در طبقه همکف حرم وجود دارد. این سنک به رنگ سبز چمنی میباشد و آن را همزمان با قرار دادن ضریح پنجم حضرت در سال ۱۳۷۹ در حرم نصب شد.
2-اولین گنبد طلا
اولین گنبد طلای حرم مطهر امام رضا (ع) در صحن بیرونی آن قرار داشته و دارای دو پوشش است که یکی دیگر از عجایب حرم امام رضا (ع) میباشد. ابتدا در پوشش گنبد حرم، گنبدخانه حرم بوده که آن را با نام قبه نیز میشناسند. پوشش دوم که بر فراز آن قرار دارد، گنبد نام گرفته است. این گنبد در نخست با آجرهای زرد رنگ ایرانی ساخته و سپس به کمک کاشی ها تزیئن شده است، سپس شاه طهماسب صفوی در سال ۹۳۲ هجری قمری، بدون ایجاد تغییری در ساختار اصلی، آن را با خشتهایی از جنس طلا ساخت. نکته قابل توجه این میباشد که این گنبد بیش از 2 قرن قدمت دارد.
3- قدیمی ترین مسجد در حرم حضرت رضا (ع)
مسجدی که در بالاسر حرم ساخته شده است از قدیمی ترین و نخستین بناهایی میباشد که به همراه تسبیح و وسایل اقامه نماز ساخته شده است. زائرین بسیاری به منظور اقامه نماز خود و دعا وارد آن می شوند و جزئی از اسرار حرم امام رضا (ع) است. تقریبا همه زائرین پس از زیارت حرم وارد این مسجد میشوند، اما کمتر کسی نام آن را می‌داند. ابعاد این مسجد شامل طول ۸ متر و عرض ۴٫۵ متر بوده و ارتفاع آن حدود ۱۰ متر است. آزاره‌های این مسجد کهن از سنگ مرمر ساخته شده و دیوار و سقف آن، کاشی کاری زیبا و ظریفی دارد. مسجد بالاسر در سمت غرب ضریح مطهر حضرت امام رضا (ع) واقع شده است.
یکی دیگر از مساجد و بناهای قدیمی و زیبای حرم حضرت رضا (ع)، مسجد گوهرشاد است. این مسجد از بناهای دوران تیموری در سده نهم هجری میباشد که از نام همسر شاهرخ تیموری (گوهرشاد بیگم) در انتخاب اسم آن کمک گرفته شده است. مسجد گوهرشاد در صحن جنوبی حرم قرار دارد و 12 سال زمان برده است تا آن ساخته شود. این مسجد تقریبا به شکل مربع بوده و در حال حاضر جزء زیباترین مساجد حرم به شمار می آید.
4- مساحت حرم امام رضا (ع)
مساحت حرم نیز یکی دیگر از عجایب حرم امام رضا (ع) میباشد. مساحت کل حرم امام رضا (ع) در زمان های قدیم حدود ۱۲ هزار متر مربع بود، ولی در حال حاضر با توجه به بازسازی‌های انجام شده مساحت حرم تقریبا یک میلیون متر مربع است و با توجه به همین موضوع حرم امام رصا (ع) به یکی از وسیع ترین اماکن مذهبی جهان تبدیل شده است.
5- کتابخانه‌‌ای با محتوای ۱۲ قرنی
کتابخانه حرم نیز یکی دیگر از عجایب حرم امام رضا (ع) میباشد به طوری که در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی تقریبا بین ۱۲ هزار و ۴۰۰ نسخه نوشته های خطی، چاپ سنگی و چاپی در پیرامون امام رضا (ع) میتوان پیدا کرد که تعدادی از آنها نزدیک به 12 قرن قدمت دارند که سبب شده است ارزش آنها بسیار بالا برود. قدمت ۱۲۰۰ ساله برخی از کتاب‌های موجود در موزه حرم از اسرار و عجایب حرم امام رضا (ع) به شمار می‌رود.
6- حادثه تروریستی در حرم امام رضا
در تاریخ 30 خرداد سال 1373 حمله تروریستی در حرم اتفاق افتاد و در طی این حادثه حدود ۲۶ نفر کشته و بیش از ۳۰۰ نفر زخمی شدند. این بمب‌گذاری دقیقا مصادف با روز عاشورا بوده و متاسفانه تعداد زیادی از کاشی‌کاری‌ها و آیینه‌کاری‌های بسیار ظریف حرم که حدود 800 سال قدمت داشتند، آسیب دیدند. پس از رخ دادن این حادثه تروریستی بود که در ورودی‌های مختلف حرم امام رضا (ع) بازرسانی قرار گرفتند تا بازرسی های لازم انجام شود و احتمال تکرار شدن این اتفاقات به حداقل برسد.
7- اولین کاشی کاری در حرم
در سال ۵۱۵ قمری، مرمت کاری حرم حضرت رضا (ع) به وسلیه امیرعمادالدوله آغاز شد و در اوایل سده ششم قمری هم دختر خواهرزاده سلطان سنجر، آزاره‌های حرم را با بهترین کاشی به نام سنجری تزیین کرد. میتوان بیان کرد که تا به این لحظه این کاشی‌کاری‌ها در حرم دیده میشوند. لازم به ذکر است که در اوایل سده هفتم قمری هم آزاره‌های حرم با کاشی‌های ممتاز مورد تزیین شدند و در همان زمان دو محراب برای حرم ساخته شد که امروزه در موزه حرم مطهر از آن نگهداری میشود و میتوانید آن را مشاهده کنید.
